اخیرا در فضای مجازی مطلبی منتشر شده است که میگوید «سه سد بزرگ بر روی رودخانه یانگ تسه چین به قدری بزرگ هستند که باعث کاهش گردش زمین شدهاند و اگر دریچههای آن به طور کامل باز شوند، فشار جریان آب قادر خواهد بود چرخش زمین را منحرف کند»! «انرژی امروز» صحت و سقم این مسئله را بررسی کرده است.
بیزینس اینسایدر در ژوئن 2010، گزارشی از سه سد بزرگ چین منتشر کرده بود که بر اساس این گزارش، این سه سد باهم میتوانند چرخش زمین را کندتر کند.
بیزینس اینسایدر در این گزارش نوشته بود:
شایعه: انباشت آب در پشت «سد سه گرگز» در چین بر حرکت وضعی زمین تاثیر میگذارد.
مدارک: « سد سه گرگز» چین بر روی رودخانه یانگتسه در استان هوبی احداث شده است. این سد از نظر حجم کلی، بزرگترین نیروگاه برق هیدروالکتریکی دنیاست، که (براساس آنچه که بیزینس اینسایدر در سال 2010 نوشته است) ظرفیت کامل شده آن 22500 مگاوات خواهد بود.
بر همین اساس، وقتی سطح آب در بالاترین حد آن در 175 متر قرار گرفته است، مخزن حاصل از آن 660 کیلومتر طول و 1.13 کیلومتر عرض دارد.
کل سطح مخزن 1045 کیلومتر مربع است و میتواند 632 کیلومتر مربع زمین را در خود غرق کند. این مخزن حدود 39.3 کیلومتر مکعب آب در خود ذخیره میکند. وزن این آب بیش از 39 تریلیون کیلوگرم است.
بیزینس اینسایدیر گفته بود که تغییر اندازه این میزان جرم میتواند حرکت وضعی زمین را تغییر دهد و دلیل آن نیز به خاطر پدیدهای است که گشتاور اینرسی یا گشتاور لختی شناخته میشود که اینرسی یک جسم درحال حرکت است نسبت به حرکت وضعی آن.
گشتاور اینرسی یک جسم حول یک محور نشان میدهد که چقدر تغییر زاویه حرکت آن حول محور مشکل است. هر چقدر مسافت یک جرم از محور حرکتی آن زیاد باشد، چرخش آن آرامتر خواهد بود.
شاید کسی در این مورد چیزی نداند، اما نمونههای این نوع چرخش را در زندگی روزمره خود میبینید.
به عنوان مثال، وقتی یک اسکیتباز ماهر در حال چرخش است بازوهای خود را به بدن خود تکیه میدهد و بنابراین گشتاور اینرسی خود را کاهش میدهد. به همین منوال، یک غواص، وقتی بخواهد سریعتر شیرجه بزند، بدن خود را کاملا جمع میکند.
افزایش 39 تریلیون کیلوگرم آب با ارتفاع 175 متر بالاتر از سطح دریا، گشتاور اینرسی زمین را افزایش میدهد و بنابراین حرکت وضعی آن کاهش مییابد.
البته، این تاثیر بسیار کم است. دانشمندان ناسا محاسبه کردهاند که تغییر این مقدار جرم میتواند طول روز را فقط 0.06 میکروثانیه افزایش میدهد و زمین فقط به مقدار بسیار کمی در مناطق میانی گردتر و در بالا مسطحتر میشود.
همین امر باعث میشود که وضعیت قطبها حدود 2 سانتیمتر تغییر میکند.
بیزینس اینسایدر در نهایت نوشته است که توجه کنید که تغییر در هر جرمی در زمین نسبت به محور چرخشی آن، گشتاور اینرسی آن را تغییر خواهد داد، هر چند این تغییر بسیار کمتر از آنی است که بتوان اندازه گرفت یا حتی محاسبه کرد.